Een maand te laat.

Want gek gezegd kun je, als tenminste de deelnemers even goed beschouwd die voor de camera verschenen, het “Boekenbal” gewoon als vierde avond achter het Boerenbal plakken rond de carnavalstijd. Gisteren zag ik op TV een kort item over het samenzijn van de zichzelf “Nederlandse Intellectuelen” noemende schrijvers tijdens het Boekenbal. Men had zich in Nijmegen verzameld om hautain neer te kijken op het klootjesvolk dat toch niet zou begrijpen waar al die mooie literatuur over zou gaan. Immers, een topboek is niet per definitie een boek met hoge oplagecijfers, maar een verdiepend verhaal met allerlei psychologische lijnen en ondoorgrondelijke boodschappen. Sommige van die schrijvers nemen daarop ook een bepaalde lichaamshouding aan. Mulisch vroeger met zijn pijp in de mondhoek en strak in het pak, Marjan Berk met een kapsel die verraadde dat ze zich vanavond per bezemsteel had verplaatst en Heleen van Rooyen met een bijzondere jurk waaruit je zou moeten opmaken hoe geil ze vanavond weer zou zijn. 

Kortom, een bijzonder clubje die tijdens carnaval nog niet eens zo uit de toon zou vallen. Het zij ze gegund om één keer per jaar los te gaan met elkaar en dan semi geïnteresseerd in alle afgunst en zeer ongemeend te vertellen aan collega-schrijvers wat een goed boek hij of zij nou weer geschreven had. Sommigen nemen het niet al te serieus, maar enkele schrijvers vinden zich heel belangrijk. Het is allemaal vermaak moet je maar denken. Eens in de zoveel jaar is er dan weer rumoer als er plots een witte raaf doorheen vliegt. Een paar jaar geleden was dat bijvoorbeeld met Sonja Bakker het geval. Die verpulverde alle verkooprecords met haar afslankboeken en heel schrijvend en uitgevend Nederland (behalve dan de uitgever Sonja haar boek) spraken er schande van. Ja, zo’n boek zou je eigenlijk helemaal niet in de top 10 mogen noemen, was de gedachte. 

Vandaar dat ik gisteren dacht of men dit jaar weer zo zou gaan reageren, maar dan over het verkoopsucces van het boek “Gijp”. Je weet wel, van één van de snotneuzen die ook al het even elitaire Televizierringetje wegkaapte in 2011. Ik hoor ook opvallend weinig over Herman Koch, een van de clowns van Jiskefet, die internationaal op dit moment gewoon aan de top zit. Nee, het moet niet gekker worden. Tegenwoordig loopt iedereen maar binnen met een gek boek zonder die zware inhoud. Ik kijk er geamuseerd naar met de gedachte dat het carnavalesk is en dus een maand te laat georganiseerd.

Kwaliteit is niet vanzelfsprekend.

Ook niet als je spullen koopt van een heel groot concern waar je bijvoorbeeld wel kwaliteit van zou mogen verwachten. Je kent dat wel. De berichten over de problemen bij Apple over falende apparaatjes en slavenarbeid in China. Maar ook miljardenbusiness is geen garantie dat je alles in de knuisten heb. Neem nou Microsoft. Die kwamen voor de zoveelste keer met een andere versie van bestaande besturingssoftware, Windows 8, en lopen gewoon tegen problemen op. 

De nu gelanceerde versie wordt door Samsung bijvoorbeeld omschreven als slechter dan Windows Vista en ondertussen maakt Android een opmars door, door zelfs al op smart-tv en mediaboxen te draaien. Marketing en kwaliteit zijn zaken die elkaar in evenwicht moeten houden. Superioriteitsgevoelens zijn dan misplaatst. Daarbij komt dat kwaliteit niet alleen in de technische uitvoering zit, maar minstens zo belangrijk is in de gebruiks- en gevoelswaarde. Klantentevredenheid, om maar iets te noemen. 

Philips maakt die fout in de 80-er jaren ook door te denken dat de kwaliteit de boventoon zou voeren boven gebruiksvriendelijkheid. Maar klanten laten zich niet foppen. Het V2000 videosysteem was weliswaar technologisch superieur aan VHS en Betamax, maar die Japanners voelde er niets voor om in tegenstelling tot hun Hollandse evenknie, de klanten moralistisch te vertellen wat ze wel of niet mochten bekijken. Gevolg was dat de hele porno-industrie zijn ei kwijt kon op VHS en V2000 na zes jaar zo goed als was weggevaagd van de markt. Dat hadden die superslimme ingenieurs uit Eindhoven allemaal niet zo goed begrepen. Net als dat de slimme nerds van Microsoft niet zien dat de eindgebruikers niet iedere twee jaar een nieuw besturingssysteem willen zien die duurder is dan de vorige en slechter werkt. Niks geleerd van Nokia kennelijk. 

Zo zie je maar dat produceren of het leveren van bepaalde diensten, nog geen eenvoudige zaak is. Zeker als je mensen in je bedrijf hebt die moralistisch denken te weten wat goed is voor de klanten, zonder het aan de klanten zelf te vragen of door niet te reageren als klanten iets anders willen. Dat kwaliteit dus niet vanzelfsprekend is, geldt dus niet alleen voor je fysieke product, maar ook voor de personele en marketingtechnische kant.