En al eeuwen oud. In de Romeinse tijd had je zogenaamde zieners. Die lazen de toekomst in de uitgesneden ingewanden van dieren. Of in de Afrikaanse dorpen waar medicijnmannen met botjes gooiden als een soort van dobbelstenen. Vergeet ook de apostelen niet met mooie verhalen die op duizend manieren konden worden uitgelegd, of de orakels uit de Griekse Mythologie. In de middeleeuwen hadden we Nostradamus en tegenwoordig zit er ergens in New York een pannel die zelfs het weer op honderd jaar vooruit kan voorspellen (denken ze). Het is dus van alle tijden en van alle volken en culturen.
En waarom zijn die zogenaamde
voorspellers er al zo lang? Dat komt omdat de mens graag wil geloven dat er
later iets goeds in het verschiet ligt of omdat er een soort van genetisch
ingebakken naïef geloof zit in de voorspelbaarheid van dingen. Maar helaas,
voorspelling komen zelden uit en als het al een keer gebeurd dan lijkt dat vaak
ook op toevalstreffers zonder onderbouwde logica. Daarom kunnen voorspellingen
ook vaak misleidend zijn. Denk bijvoorbeeld maar eens aan de vele politieke
peilingen. Die worden zo vaak opgevoerd dat het zo’n beetje een “Self-fulfilling
prophecy ” aan
het woorden is. Maurice de Hond is er rijk mee geworden, ook al zat hij er
vaker naast dan je mag verwachten van een zelfbenoemde kenner.
Vlak ook het
KNMI niet uit. Ondanks alle computermodellen en weerkenners, wolkenlezers en
wichelroedelopers, gaat het bij dat Rijksinstituut ook regelmatig mis. Je kan je
afvragen of degene die de waarschuwingscodes af moet geven niet per ongeluk
kleurenblind is. En dan als laatste de voorspellers van voetbalwedstrijden. Ook
daar hoeft menige wedstrijd niet meer gespeeld te worden omdat men het al van
te voren weet. Bizar natuurlijk. Zeker als je bedenkt dat we twee jaar geleden
op zeker Europees Kampioen zouden worden. En ook de finale van de KNVB beker
zou op papier kunnen worden afgedaan, want wat had PEC Zwolle nu eenmaal te
zoeken in de finale dit weekend. Menig Amsterdammer weer inmiddels wel beter.
Nu denkt geen èèn voetbalanalist dat we ook maar iets te zoeken zouden hebben
in Brazilië, dus de kans dat we nu wel een keer wereldkampioen worden is
aanwezig. Kortom, geloof niet alles wat u wordt voorgeschoteld. Een gezonde dosis wantrouwen en nuchterheid
kan zo vaak veel beter uitwerken dan al die mooie voorspellende praatjes van
mensen die denken dat ze het weten.